Do hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt nên bệnh táo bón ở trẻ em được xem là một trong những căn bệnh phổ biến nhất. Biểu hiện dễ thấy nhất của căn bệnh này ở trẻ nhỏ là tình trạng khó đi đại tiện do phân khô và cứng. Nếu tình trạng bệnh bị kéo dài có thể gây đầy bụng, chán ăn, chậm lớn hoặc có thể dẫn đến tình trạng bán tắt ruột ở trẻ. Táo bón là một bệnh lý về hệ tiêu hóa thường gặp ở trẻ em, tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ vẫn còn lúng túng khi tìm cách phòng tránh táo bón cho trẻ. Sau đây norfis.com sẽ giúp các bậc cha mẹ hiểu rõ hơn về chứng táo bón, nguyên nhân gây táo bón và cách phòng tránh táo bón ở trẻ hiệu quả nhất.
Triệu chứng bệnh táo bón ở trẻ
Bệnh táo bón ở trẻ là tình trạng khoảng cách giữa hai lần đi ngoài quá lâu, phân rắn, khó bài xuất phân. Bình thường khoảng cách giữa hai lần đi ngoài tùy theo lứa tuổi. Để nhận biết trẻ bị bệnh táo bón mẹ phải quan tâm đến biểu hiện và độ tuổi của trẻ. Từ đó mới biết cách chữa trị bệnh táo bón của trẻ đúng nhất.
Trẻ nhỏ hơn 12 tháng thường có biểu hiện: Trẻ bị táo bón thường đi cầu có phân trông cứng. Chúng giống như các viên bi tròn nhỏ (còn gọi là phân dê). Trẻ có thể khóc khi cố gắng rặn hay đi cầu ít lần hơn trước đó. Nghĩa là trẻ đi cầu 1 lần/1 – 2 ngày so với thói quen trước đó là 3 – 4 lần/ngày. Trẻ nhỏ có thể uốn cong lưng, khép chặt mông và khóc.
Trẻ mới biết đi sẽ lắc lư tới lui trong khi gồng chân và mông, uốn cong lưng, nhón gót, vặn vẹo, bồn chồn, có thể ngồi chồm hổm, hoặc có tư thế bất thường. Trẻ lớn hơn: Nếu trẻ đi cầu ít lần hơn bình thường hoặc than đau khi đi cầu, có thể trẻ đang bị táo bón. Ví dụ: bình thường bé đi cầu 1 – 2 lần mỗi ngày, nếu đến 2 ngày mà trẻ vẫn chưa đi thì có thể trẻ bị táo bón.
Các cách điều trị bệnh táo bón cho trẻ nhỏ
Điều trị táo bón an toàn, hiệu quả theo phương pháp của dân gian
Mật ong là một bài thuốc dân gian đơn giản được các mẹ sử dụng phổ biến. Gần đây, khoa học đã chứng minh mật ong nguyên chất hấp thụ nước và cũng có thể chứa rất nhiều nước. Sự kết hợp này giúp mật ong giữ cho khối phân mềm và ẩm ướt khi đi qua hệ tiêu hóa. Do đó, mật ong hoạt động như một chất bôi trơn kích thích ruột đẩy phân ra ngoài. Các bài thuốc từ mật ong trị bệnh táo bón cho trẻ như:
- Cà rốt nấu mật ong: 50g cà rốt rửa sạch, xay nhỏ. Sau đó cho 25ml mật ong vào, thêm 150ml nước quấy đều, đun nhỏ lửa. Cho bé ăn ngày 2 lần.
- Nước ép cam mật ong: Cắt 1 quả cam thành hạt lựu lớn. Sau đó lấy thêm 1 quả để vắt nước. Cho nước cam, mật ong, cam cắt hạt lựu, đá viên vào bình lắc, lắc đều tay. Sau đó, cho nước cam và mật ong ra ly, rắc một ít vỏ cam thái nhuyễn lên trên. Cuối cùng là cắm ống hút, trang trí thêm lát cam, dùng lạnh.
Cho trẻ ăn những thực phẩm tốt cho hệ tiêu hoá
Mẹ cần cho bé ăn nhiều chất xơ để làm mềm phân. Cho bé ăn nhiều loại thức ăn giàu chất xơ như đậu, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả. Uống nước đầy đủ sẽ giúp làm mềm phân. Chú ý không nên cho bé uống nhiều sữa. Sữa có thể góp phần vào việc xuất hiện chứng táo bón.
Bên cạnh đó các mẹ có thể cho bé sử dụng men vi sinh. Đó là những vi khuẩn có lợi cho đường ruột có nhiệm vụ biến đổi chất xơ thực phẩm, thức ăn chưa tiêu hoá hết ở ruột non thành các chất dinh dưỡng quan trọng khác. Các vi khuẩn có ích có khả năng lấn áp, đè bẹp và tiêu diệt rất nhiều loại vi khuẩn gây bệnh. Từ đó giúp cho hệ miễn dịch tại đường ruột tăng cường hoạt động.
Sử dụng thuốc (theo chỉ định của bác sĩ) hoặc đến bác sĩ
Các thuốc chống táo bón bây giờ hiện tại đều có một mục đích duy nhất là làm mềm phân như:
- Duphalac
- Sorbitol
- Polyethylene glucol có hiệu quả thẩm thấu nhưng không bị thủy phân nên không bị trướng bụng.
Trong những trường hợp sau cha mẹ nên đưa con đến khám bác sĩ:
- Tình trạng bệnh táo bón ở trẻ kéo dài trên một tuần.
- Việc thay đổi chế độ ăn của mẹ dành cho bé không có tác dụng thay đổi.
- Ngay khi sinh xong, bé bị táo bón, bụng chướng và không đi vệ sinh được.
- Bé bị táo bón ảnh hưởng đến sức khỏe như sút cân, biếng ăn, suy dinh dưỡng, kèm theo nôn mửa,…
Phương pháp phòng tránh táo bón cho trẻ
- Cho trẻ uống nhiều nước hơn. Uống đủ nước và các loại nước trái cây khác sẽ giúp phân di chuyển dễ dàng hơn qua ruột. Việc thay đổi lượng nước cần dựa vào cân nặng và lứa tuổi. Nhưng hầu hết trẻ em tuổi đi học cần ít nhất 3 đến 4 ly nước mỗi ngày.
- Nếu trẻ bị táo bón trong giai đoạn chuyển từ sữa mẹ sang thức ăn đặc, hãy cho trẻ tập uống 1 ly nước nước táo, lê, hoặc nước mận mỗi ngày.
- Bổ sung nhiều chất xơ: Các loại thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp trẻ ngăn ngừa được tình trạng táo bón. Nó giúp làm sạch ruột bằng cách di chuyển dọc theo ruột.
- Nếu trẻ uống sữa bò bị táo bón: mẹ nên pha sữa loãng hơn bình thường một chút. Hoặc mẹ pha thêm vào sữa một thìa cà phê nước ép trái cây như cam, quýt,… cho trẻ uống.
- Hoạt động thể chất thúc đẩy ruột đi vào hoạt động là cách phòng bệnh táo bón ở trẻ em khá hiệu quả. Hãy cho trẻ ra ngoài chơi đùa thay vì ngồi xem TV hay điện thoại.
- Ăn uống là một chất kích thích tự nhiên cho ruột. Do đó, các bữa ăn đều đặn có thể giúp trẻ phát triển thói quen đi cầu bình thường. Nếu cần thiết, hãy để trẻ ăn sáng sớm hơn một chút để trẻ có thể đi đại tiện ở nhà trước khi đến trường.
- Cố gắng đưa trẻ vào thói quen vệ sinh thông thường. Cho trẻ ngồi vào nhà vệ sinh ít nhất hai lần một ngày trong ít nhất 10 phút.